Lourens van der Feijst leidde in 2011 een opgraving bij Naaldwijk (Zuid-Holland) waar een roeiblad uit de zesde eeuw gevonden werd.
In die tijd was daar een duinachtige noordoever van de Maas. Een gebied met verschillende riviertjes en een vesting, getuige de waterput die werd aangetroffen.
De wanden van een waterput werden meestal van oude afvalplanken gemaakt maar in dit geval zat er wel een heel bijzonder plankje tussen: een blad van een roeiriem.
Het 48 centimeter lange blad was fraai gekromd, en de steel liep ter versteviging als rug achter het blad door. Steel en blad zijn uit één stuk hout gemaakt, vermoedelijk elzenhout vanwege de goede buigzaamheid. Moeilijker te zien is dat de steel een acht-vormige doorsnee heeft door een overlangse groef langs voor- en achterzijde.
De archeologen waren verbaasd over zoveel vroegmiddeleeuws raffinement en vakmanschap. “Het roeiblad is qua ontwerp een technisch hoogstandje en vergelijkbaar met hedendaagse exemplaren. Het blijkt dat men in die tijd roeide met twee riemen (scullen) en goed op de hoogte was van de meest effectieve overbrenging van spierkracht op het water,” aldus ADC Archeoprojecten. Hoe wisten mensen uit die tijd over de kromming van een blad en over versteviging zonder kennis van stromingsleer en materiaalkunde?
Een ander raadsel betreft de boot die vermoedelijk bij de roeiriem hoort. In dezelfde put zijn planken aangetroffen met sporen van pen-en-gat verbindingen en resten van breeuwsel (spul dat tussen de planken gesmeerd werd om de naden te dichten). Dat alles wijst op een ‘opgeboeide boomstamkano’, denkt Van der Feijst. Denk aan een uitgeholde boomstam als drijflichaam met een overlangse opbouw van planken. Bij een andere scheepsvorm zou je als afval delen van romp of kiel verwachten, en die waren er niet. Maar is een kano niet veel te smal voor het gebruik van een roeiriem? Je moet toch een aardige afstand bewaren tussen handgreep van de riem en de dol om een krachtige haal te kunnen maken. Misschien was de steel daarom van het blad is afgezaagd.
