Rotstekeningen


Rotstekening bij Leirfall, midden-Noorwegen

Veel

In Scandinavië zijn op vele plekken rotstekeningen gevonden. Hiernaast een kaart met een selectie daarvan. De meeste tekeningen zijn ver van zee doordat toen – het tijdvak dat eindigt rond 2000 vC – de zeespiegel veel hoger stond dan nu. Op de tekeningen komen naast dieren veel boten voor.


Datering

Men neemt aan dat de rotstekeningen op de hoogte van de waterlijn gemaakt zijn. Aangezien het Noorse landmassief na de laatste ijstijd sterk omhoog gekomen is door de verdwenen druk van het ijs, is de hoogte van de tekeningen boven de waterlijn een indicatie voor de ouderdom. Men gaat ervan uit dat de oudste tekeningen van rond 6000 vC zijn.

De rotstekeningen bij Leirfall liggen ver van de kust

Rode kleur?

Veel tekeningen zijn ingevuld met een rode kleur. Dat is van recente datum, om ‘ze beter zichtbaar te maken’. Nu wordt de kleuring gezien als een fout.

Ingekleurde rotstekening van een boot bij Bardal, midden-Noorwegen, waar 140 boten zijn afgebeeld.

Interpretatie

De tekeningen zijn vaak voor meer dan één interpretatie vatbaar. Men is het erover eens dat de verticale streepjes in de boten bemanningsleden zijn. Peddelaars. Er is discussie over de vraag of de oudste tekeningen huidenboten voorstellen of houten boten. Rond 5000 vC waren er ook in noord-Noorwegen uitgestrekte bossen.

Variaties in afbeeldingen bij Alta, noord-Noorwegen. Twee pagina’s uit Study of Boat Figures in Alta Rock Art van Per Gierløff Klem, 2010.

Hjortspring

Waar men het wel over eens is, is dat de Hjortspring boot, gedateerd op 350 vC, sterk lijkt op veel rotstekeningen. Een door vele mannen gepeddelde houten boot met een eigenaardige voor- en achtersteven.

Gids Henrik Nielsen Solberg wijst Hjortspring-achtige boten aan in de rotstekeningen bij Leirdal, Noorwegen, regio Trondheim. De tekeningen worden gedateerd tussen 1800 vC en het jaar nul.

276 locaties met rotstekeningen uit de Steentijd in Scandinavië | Illustratie uit Rock art and Landscapes van Jan Magne Gjerde, 2010 | Klik op de kaart om te vergroten

Leirfall


Bardal