Pieter van Gelder (1902-1984)


De Muurbloem in Haarlem

Pieter van Gelder had in Haarlem een winkel in zelf ontworpen kunst en kunstnijverheidsartikelen.

Advertenties uit ‘Het landhuis’ | Bron delpher.nl

Adresboek Haarlem 1946 | Bron Noord-Hollands Archief



Don Quichot

Ook was hij marionetten- en schimmenspeler, met:

Hij maakte – naar eigen zeggen als jeugdzonde – vijf schimmenspelen voor volwassenen:

  • 1916: Roeland de Schildknaap
  • 1920: Tom’s Tooverfluit
  • 1923: Een parodie op Frederik van Eedens Broederveête
  • 1925: Prikkebeen
  • 1926: Don Quichot, op basis van de vertaling van Charivarius = Gerard Nolst Trenité (1870-1946)

Onderstaande schim maakte hij bij deze tekst:

Krakend in zijn ribbekas
Komt de zielige pias,
lam gejonast en ontdaan,
brullend bij zijn meester aan.
'Dit is mijn zoon' zegt Don Quichot,
'Is eens schildknaaps roemrijk lot!' 
Sancho Panza en Don Quixote door Pieter van Gelder

Maandblad Willem III

Hij ontwierp de versierde koptekst van het maandblad van Willem III, een ontwerp dat van 1925 tot 1932 in gebruik was.


Draadfiguren

Hij maakte ook draadfiguren, zoals deze ‘jonge twee met stuurman’. Net als bij de schimmenspelen was hij daarin een navolger van Sophie Taeuber.


Hij vond na Don Quixote schimmenspelen te bewerkelijk en, omdat hij met bestaande teksten werkte, te weinig origineel, en stopte daarmee.
Oorspronkelijk maakte hij de schimmen uit strokarton. Toen hij bijna zeventig was zaagde hij voor een heruitvoering van Prikkebeen de figuren uit triplex.

Don Quichot en Sancho Panza door Pieter van Gelder | Bron van beide afbeeldingen Theatercollectie UvA


Gebruikte bron: Schimmenschuiven: het spel ‘Don Quichot’ van Pieter van Gelder, door W. Bax, 2001


Over Pieter van Gelder

In de artikelen hieronder komen hij en zijn werk tot leven:

  1. Karakterschets in twee delen, 1926
  2. Over Don Quixote, 1927
  3. Over zijn speelgoed en sierkunst, 1938
  4. Nieuwe gebruiksvoorwerpen, 1939


Bron delpher.nl